Xu hướng tiêu dùng của người Việt trong giai đoạn kinh tế biến động – Báo cáo từ Euromonitor 2023

marketing foundation

Tomorrow Marketers – Ngân sách chi tiêu phải cắt giảm khiến người dùng ngày càng trở nên thận trọng trong quyết định mua hàng. Trong đó, giá cả, chất lượng, và thương hiệu là những yếu tố quan trọng hàng đầu khi người Việt đưa ra quyết định. Hãy cùng Tomorrow Marketers tìm hiểu kĩ hơn về chân dung khách hàng Việt trong thời kỳ bất ổn qua báo cáo của Euromonitor được thực hiện vào tháng 6 năm 2023 nhé!

1. Vật giá leo thang khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu

Khủng hoảng về chi phí sinh hoạt thúc đẩy người tiêu dùng tìm cách quản lý ngân sách của họ. Trong đó, tối giản lối sống đang là giải pháp ngày càng phổ biến với người tiêu dùng Việt. Có đến 33% người được khảo sát cho biết họ đang cố gắng hình thành phong cách sống tối giản và không mua các vật dụng mới nếu không cần thiết.

Trong lăng kính của người tiêu dùng Việt, những khoản chi cần thiết bao gồm: sức khỏe, giáo dục và sản phẩm cho gia đình. Đây là những danh mục mà phần lớn người được khảo sát cho biết họ sẽ tăng chi tiêu hoặc ít nhất giữ nguyên ngân sách. Cụ thể, 42% người được hỏi, bao gồm 41% là GenZ, chia sẻ họ sẽ tăng chi tiêu cho giáo dục trong vòng 12 tháng tới. Đặc biệt, 18% trong số họ tin rằng khoản chi cho học tập sẽ mở ra những cơ hội mới trong sự nghiệp. Bên cạnh giáo dục, sản phẩm cho gia đình cũng được người Việt “sẵn sàng đầu tư”, với 38% cho biết sẽ tăng chi tiêu cho danh mục này.

Ngoài tối giản lối sống, mua sắm tại các cửa hàng và website mà khách hàng vốn có thẻ thành viên cũng là 1 xu hướng tiêu dùng mới, với 35% người được khảo sát có thói quen trên. Tỉ lệ này ở Việt Nam cao hơn trung bình thế giới tới 11%. Trong nhận thức của khách hàng, các chương trình khách hàng thân thiết là hình thức khuyến mãi giúp họ tiết kiệm được chi tiêu mà vẫn có thể đảm bảo được chất lượng sản phẩm.

Ưu tiên lựa chọn mua sắm tại các cửa hàng giảm giá (discount store) cũng là thay đổi mới trong thói quen tiêu dùng của người Việt. Cụ thể, 43% người được khảo sát sẽ gia tăng thói quen trên và con số này ở tệp khách hàng GenZ nữ lên đến 55%. Các hình thức discount store phổ biến ở Việt Nam hiện tại có thể kể đến các chuỗi siêu thị lớn như BigC, AEON; chuỗi mini mart như Win+Mart, Bách hóa xanh; hay chuỗi cửa hàng tiện lợi như CircleK. 

Đặc biệt, với hình thức cửa hàng tiện lợi mở 24/7 cùng mức giá có phần nhỉnh hơn, Circle K đang ngày càng tập trung vào các chương trình khuyến mãi để níu chân khách hàng. Bên cạnh áp dụng giá ưu đãi khi mua combo thay vì mua lẻ, CircleK hợp tác cùng nhiều thương hiệu quen thuộc với GenZ – tệp khách hàng mục tiêu của cửa hàng – để cung cấp các ưu đãi khác như hoàn tiền qua ví điện tử (MoMo, ZaloPay, VNPay, Viettel Pay) hoặc tặng vé xem phim, phù hợp với sở thích và lối sống của giới trẻ. Chính điều này đã giúp thương hiệu cửa hàng tiện lợi này trở thành “market leader” với hơn 48% thị phần tại Việt Nam.

2. Dù cắt giảm chi tiêu, chất lượng cuộc sống vẫn là ưu tiên hàng đầu của người Việt

Tuy vật giá leo thang đem đến nhiều áp lực trong chi tiêu, chất lượng cuộc sống vẫn là ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng Việt. Đối với họ, thương hiệu và chất lượng sản phẩm vẫn là một trong các yếu tố then chốt trong quyết định mua hàng của người Việt. Cụ thể, 26,1% người tiêu dùng Việt thường xuyên mua hàng từ các thương hiệu nổi tiếng. Bên cạnh đó, 35,8% người được khảo sát chia sẻ rằng họ sẵn sàng mua ít hơn nhưng sẽ lựa chọn các sản phẩm chất lượng cao hơn. Cụ thể, quần áo và đồ gia dụng là những sản phẩm mà người Việt ưu tiên mua hàng chất lượng cao. Theo khảo sát, 51% người tiêu dùng sẵn sàng chi trả nhiều tiền hàng cho quần áo chất lượng tốt và con số này cho đồ gia dụng là 54%.

Đọc thêm: Làm sao để cao cấp hóa thương hiệu (Premiumization Strategy)?

Ngoài ra, mặc dù phải cắt giảm chi tiêu, nhiều người Việt vẫn coi mua sắm là một hình thức giải trí trong cuộc sống thường ngày của họ. Cụ thể, 68% người được hỏi chia sẻ họ đi mua sắm để thư giãn ít nhất 1 tháng/ lần. Điều này sẽ mở ra cơ hội cho những trung tâm mua sắm phát triển tại Việt Nam. Bằng việc tích hợp nhiều sản phẩm và dịch vụ, một trung tâm mua sắm lớn hoàn toàn có thể trở thành một địa điểm “ăn chơi” được ưa thích bởi nhiều tệp khách hàng, đặc biệt là khách hàng trẻ như GenZ.

3. Trách nhiệm xã hội và vấn đề bảo mật là điều mà người tiêu dùng đặc biệt quan tâm

Một nét thay đổi lớn trong chân dùng khách hàng Việt đó là: người tiêu dùng đang ngày càng quan tâm hơn về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và cố gắng đưa ra quyết định mua hàng có thể đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Đọc thêm: Corporate Social Responsibility (CSR) là gì? Tại sao CSR gây tranh cãi trong những năm gần đây?

Cụ thể, 29% người được khảo sát cho biết họ thường lựa chọn các nhãn hàng có trách nhiệm xã hội và mục tiêu hoạt động rõ ràng. Bên cạnh đó, 76% tin rằng quyết định mua hàng của họ có thể góp phần cải thiện những vấn đề mà thế giới đang gặp phải.

Ủng hộ mô hình kinh tế tuần hoàn là một cách khác giúp người tiêu dùng đóng góp tích cực cho xã hội. Trong giai đoạn đầy biến động, kinh tế tuần hoàn đang là một khái niệm mới trong bức tranh vĩ mô. Khi “giải nghĩa” xu hướng này trong góc nhìn của người tiêu dùng, mua đồ second-hand, thuê đồ thay vì mua, hay sửa lại đồ cũ là hành động thực tế mà nhiều người Việt đang dần áp dụng trong cuộc sống thường ngày. Cụ thể, 18,8% người được hỏi cho biết sẽ thuê đồ cho các dịp đặc biệt và 23,9% sẽ sửa lại các đồ dùng cũ thay vì mua mới. Bên cạnh việc tiết kiệm được chi tiêu, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cũng được coi là một trong những động lực cho các hành vi trên.

Người tiêu dùng Việt cũng đặt quan ngại về vấn đề bảo mật thông tin. Trong thời đại toàn cầu kĩ thuật số, thói quen mua sắm của khách hàng Việt cũng phụ thuộc rất nhiều vào internet và công nghệ. Không chỉ đơn thuần tìm kiếm thông tin về sản phẩm, người dùng ngày càng ưa chuộng mua sắm trực tuyến. Tuy nhiên, đi kèm với xu hướng này là quan ngại về bảo mật thông tin ngày càng lớn trong nhận thức của khách hàng. Theo khảo sát, 70% người tham gia chia sẻ họ chủ động quản lý chia sẻ dữ liệu và cài đặt bảo mật theo nhu cầu của mình. Ngoài ra, hơn 50% cho rằng cài đặt quảng cáo dựa trên tìm kiếm trực tuyến và lịch sử mua sắm là một hình thức xâm phạm quyền riêng tư của khách hàng. Có thể thấy, doanh nghiệp cần thận trọng hơn và thể hiện tính minh bạch khi truy cập hay thu thập thông tin của khách hàng. 

4. Cá nhân hóa trải nghiệm và đẩy mạnh tương tác mạng xã hội giúp thương hiệu kết nối gần gũi hơn với khách hàng

Vậy với những thay đổi như trên trong thái độ và thói quen mua sắm, đâu là những điều người tiêu dùng Việt mong chờ ở nhãn hàng ở trong thời gian tới?

Thứ nhất, cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm là điều mà nhiều khách hàng đang tìm kiếm. Cụ thể, 58% người được khảo sát cho biết họ muốn các sản phẩm và dịch vụ được tối ưu dành riêng cho mình. Một trong những hình thức cá nhân hóa trải nghiệm phổ biến nhất là chăm sóc khách hàng 1-1. Có đến 32% khách hàng lựa chọn mua hàng tại cửa hàng vật lý (physical store) vì họ sẽ nhận được tư vấn riêng từ nhân viên bán hàng. Thấu hiểu được tâm lý này, các thương hiệu hoàn toàn có thể đầu tư hơn cho quy trình chăm sóc khách hàng trực tuyến. Qua đó, nhãn hàng có thể đem đến trải nghiệm mua hàng vừa đa kênh vừa cá nhân hóa cho khách hàng của mình.

Đọc thêm: CRM là gì? Tại sao doanh nghiệp nên đầu tư vào hệ thống CRM?

Thứ hai, càng ngày người tiêu dùng càng mong muốn có thể tương tác với thương hiệu trên mạng xã hội. Các nền tảng mạng xã hội đang trở thành điểm chạm nhiều nhất và quan trọng nhất trong hành trình mua sắm của khách hàng. Cụ thể, 37% người tiêu dùng, trong đó có 46% GenZ và 40% Millennials, cho biết họ gần đây đã mua một sản phẩm thông qua social media. Ngoài ra, 26% yêu thích tương tác với nhãn hàng thông qua mạng xã hội và 27% đã từng nhận xét (feedback) sản phẩm/ dịch vụ họ sử dụng thông qua bài đăng trên các nền tảng này. Có thể thấy, việc xây dựng nhận diện thương hiệu trên mạng xã hội đang là một yêu cầu bắt buộc, qua đó giúp các doanh nghiệp tiếp cận gần gũi và dễ dàng hơn trong việc chiếm được lòng tin của khách hàng.

Đọc thêm: Marketer làm thế nào để bắt kịp khi social media đang thay đổi chóng mặt?

Tạm kết

Trong thời kỳ kinh tế nhiều biến động, người tiêu dùng Việt cũng đang có những “bước chuyển mình” trong thói quen tiêu dùng. Bên cạnh việc ưu tiên cắt giảm chi tiêu, người Việt vẫn cố gắng đảm bảo chất lượng cuộc sống của mình. Hơn thế nữa, họ cũng ngày càng quan tâm hơn về các vấn đề xã hội. Chính vì vậy, quyết định mua hàng càng ngày càng được cân nhắc kỹ càng. Đây sẽ vừa là thách thức vừa là cơ hội cho các doanh nghiệp. Nếu có thể tối ưu hóa trải nghiệm và thể hiện rõ những giá trị tích cực của sản phẩm/ dịch vụ, các nhãn hàng sẽ dễ dàng chiến thắng trên đường đua chiếm được lòng tin của khách hàng. Tham khảo ngay khóa học Marketing Foundation của Tomorrow Marketers để hiểu rõ hơn cách xây dựng thương hiệu và chiến lược marketing phù hợp.

Marketing Foundation
Tagged: