“Tiếp tục theo đuổi ngành marketing đầy cạnh tranh, hay tìm một cơ hội mới?”
Chắc hẳn không ít người ở giai đoạn mid-career đã từng có câu hỏi như vậy. Sau vài năm làm nghề, bản thân chúng ta không còn thấy hào hứng như thuở ban đầu, nhưng cũng chưa đủ rõ ràng để xác định đâu là con đường dài hạn cho sự nghiệp.
Đây cũng chính là những trăn trở của chị Hồng Anh – một cựu học viên ưu tú của Tomorrow Marketers – khi đứng trước bước ngoặt chuyển từ marketing sang lĩnh vực tài chính. Trong bài viết này, chị Hồng Anh sẽ chia sẻ về hành trình thay đổi sự nghiệp của mình: từ cách biến điểm yếu trái ngành thành lợi thế cạnh tranh, đến những bài học giúp chị tự tin bước vào một môi trường hoàn toàn mới.
Không có một lộ trình duy nhất trong sự nghiệp marketing
Khi được hỏi về “bước ngoặt” đã đưa mình đến những ngã rẽ quan trọng trong sự nghiệp, chị Hồng Anh mỉm cười:
“Đến giai đoạn mid-career, chuyện chuyển hướng là điều rất bình thường. Không phải vì định hướng ban đầu sai, mà vì ta phát hiện thêm nhiều điểm mạnh mới, cơ hội mới, hoặc đơn giản là muốn thử sức ở một ‘sân chơi’ lớn hơn.”
Trong ngành marketing, mỗi người sẽ tìm thấy một con đường cho riêng mình: có người tiếp tục đào sâu vào chuyên môn, có người chuyển hướng sang strategy, product hay data. Riêng đối với Hồng Anh, chị chọn một ngã rẽ đầy thử thách khi bước chân vào thế giới Finance – một hướng đi tưởng chừng chẳng liên quan đến Marketing.
Muốn bước lên vị trí cao hơn, hãy hiểu cách dòng tiền vận hành
Trước khi chuyển sang lĩnh vực Finance, chị Hồng Anh từng có kinh nghiệm trong mảng E-commerce Analytics. Công việc này yêu cầu chị phải theo dõi hiệu suất các chiến dịch trên sàn thương mại điện tử: doanh số, phễu chuyển đổi, hành vi người dùng… Tuy nhiên, chính điều này khiến chị tò mò về “hậu trường” đằng sau mỗi chiến lược:
“Tôi nhận ra mình chỉ đang làm việc với kết quả của một chiến lược đã được định sẵn. Tôi muốn hiểu ai là người đưa ra những quyết định ấy và dựa trên cơ sở nào.”
Chính điều này đã khiến chị quyết định chuyển hướng sang lĩnh vực tài chính. Khi chuyển sang bộ phận mới, chị Hồng Anh có cơ hội làm việc trực tiếp với ban C-suite, tham gia vào các cuộc thảo luận về chiến lược của công ty.
“Vai trò của tài chính giúp tôi nhìn toàn bộ bức tranh, không chỉ dừng lại ở một mảnh ghép.”
Chị chia sẻ thêm rằng, bất kể bạn đang thuộc phòng ban nào – marketing, vận hành hay nhân sự – một khi lên cấp quản lý, bạn không thể đứng ngoài câu chuyện tài chính. Bởi lẽ, dòng tiền (cashflow) và lợi nhuận (P&L) chính là yếu tố quyết định một doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển hay không. Các cuộc họp chiến lược không chỉ xoay quanh ý tưởng mà là cách phân bổ nguồn lực hạn chế để phục vụ mục tiêu lớn của doanh nghiệp.
“Tài chính là sự kết nối và cân đối các ưu tiên của nhiều phòng ban. Khi hiểu ngôn ngữ của tài chính, bạn có thể đồng thuận với định hướng của lãnh đạo, và quan trọng hơn, bảo vệ sáng kiến của team mình một cách thuyết phục giữa các phòng ban có mục tiêu cạnh tranh lẫn nhau.”
Quản lý tài chính là một trong những kỹ năng quan trọng của một Brand Manager (Ảnh trích từ khóa học Brand Development)
Khi nền tảng marketing trở thành lợi thế cạnh tranh
Không ít bạn trẻ lo lắng rằng nếu chuyển ngành, mọi công sức làm marketing trước đó sẽ trở nên “lãng phí”. Khi được hỏi về quan điểm này, chị Hồng Anh lập tức lắc đầu:
“Marketing giúp tôi có nền tảng rất tốt về việc thấu hiểu khách hàng, xây dựng chiến lược tiếp cận thị trường, tư duy phát triển sản phẩm và kỹ năng phân tích dữ liệu. Đây là những kiến thức cực kỳ quan trọng mà bất kỳ người làm kinh doanh cũng cần có.”
Trong phạm vi công việc liên quan đến quản lý ngân sách marketing toàn cầu, việc có nền tảng từ marketing đã mang lại cho chị nhiều lợi thế rõ rệt khi làm tài chính:
Xây dựng tiếng nói chung giữa các phòng ban
Thứ nhất, nền tảng chuyên môn ở 2 lĩnh vực giúp chị Hồng Anh và team marketing dễ dàng trao đổi với nhau trong quá trình lập kế hoạch phân bổ ngân sách cho từng kênh hoặc chiến dịch. Nhờ nắm rõ cách phễu marketing vận hành và tác động của từng chiến thuật lên doanh số – dù là trực tiếp hay gián tiếp – chị có thể xây dựng cấu trúc ngân sách và hệ thống đo lường hiệu quả tài chính mà cả hai bên cùng chia sẻ kỳ vọng.
“Nếu thiếu sự hiểu biết về marketing, bộ phận tài chính thường sẽ có xu hướng thúc đẩy chi tiêu nhiều hơn cho các hoạt động ở phần cuối của phễu…, trong khi bỏ qua việc xây dựng thương hiệu dài hạn, vốn mang lại lợi ích không thể hiện ngay trong các con số tài chính.”
Bổ sung lớp phân tích dữ liệu phi tài chính
Thứ hai, nền tảng marketing giúp chị tận dụng được marketing analytics – từ dữ liệu người tiêu dùng đến hành trình người dùng trên các kênh thương mại điện tử – để bổ sung một lớp phân tích thứ hai cho các báo cáo tài chính. Những dữ liệu phi tài chính này giúp làm rõ hơn tác động và kết quả của các khoản đầu tư tài chính vào marketing, cũng như trong toàn bộ chiến lược go-to-market trên mọi kênh. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể đảm bảo rằng cả lợi ích hữu hình lẫn vô hình đều được đo lường và đánh giá một cách đầy đủ.
Đọc thêm: Ứng dụng dữ liệu để giải quyết bài toán Digital Performance trong E-commerce
Tư duy omni-channel giúp tối ưu ngân sách
Thứ ba, khi quản lý P&L cho cả kênh bán lẻ và thương mại điện tử, tư duy omni-channel từ marketing đã giúp chị tận dụng được điểm mạnh của mỗi kênh trong việc phân bổ ngân sách. Nhờ đó, chị có thể tối ưu các khoản đầu tư mang lại hiệu quả đồng thời ở cả online và offline, hoặc phân bổ chính xác hiệu quả tài chính cho từng kênh dựa trên đặc thù khác nhau trong hành vi chuyển đổi và tương tác khách hàng của mỗi kênh.
Đọc thêm: Omnichannel – Tiếp thị đa kênh là gì?
Hành trình vượt ngàn chông gai khi bước sang một lĩnh vực mới
Khi nói về những thử thách trong quá trình chuyển từ marketing sang finance, chị Hồng Anh chia sẻ rằng việc học lại các thuật ngữ chuyên ngành và kiến thức nền tảng là bước khởi đầu bắt buộc. Tuy nhiên, chị cũng thẳng thắn cho rằng khó khăn lớn nhất không nằm ở lý thuyết mà là ở yêu cầu về độ chính xác tuyệt đối (absolute accuracy) của ngành tài chính:
“Trong marketing, đôi khi chúng ta có khoảng xám để linh hoạt sáng tạo. Tuy nhiên, mọi con số trong tài chính cần phải chính xác bởi nó gắn liền với uy tín nghề nghiệp.”
Chị chia sẻ thêm: “Mặc dù cả marketing và tài chính đều làm việc với rất nhiều dữ liệu, nhưng bất kỳ sai sót nào trong các con số tài chính có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều so với dữ liệu phi tài chính.“
Chính vì vậy, khi đảm nhiệm vai trò lập dự báo tài chính để trình lên ban điều hành và hội đồng quản trị, chị thường phải dành gấp đôi công sức để kiểm chứng mọi phân tích và khuyến nghị tài chính nhằm đảm bảo độ chính xác tuyệt đối.
Đọc thêm: 5 khái niệm tài chính cơ bản bạn cần phải biết
The only thing constant is change
Khi được hỏi về lời khuyên dành cho những marketer trẻ đang loay hoay với định hướng nghề nghiệp, chị Hồng Anh mỉm cười: “Hãy chuẩn bị một tâm thế rằng điều duy nhất không thay đổi chính là sự thay đổi.”
Với nhiều biến động trong tương lai, lộ trình sự nghiệp không còn tuyến tính như trước. Bạn có thể bắt đầu ở marketing nhưng hoàn toàn có thể chuyển hướng sang strategy, finance, management,… hoặc bất kỳ ngã rẽ nào phù hợp với năng lực và cơ hội. Việc chuyển ngành không phải là bước lùi, mà là một phần tự nhiên của hành trình phát triển nghề nghiệp.
Chị nhấn mạnh, điều quan trọng không nằm ở điểm đến, mà ở cách bạn chuẩn bị. Một nền tảng chắc chắn, tư duy bài bản và khả năng thích nghi nhanh sẽ giúp marketer biến sự thay đổi thành bàn đạp, thay vì nỗi sợ hãi.
Tạm kết
Hành trình của chị Hồng Anh là minh chứng rằng việc chuyển ngành không phải là một “bước lùi”, mà là một phần tất yếu trong quá trình phát triển sự nghiệp. Ở mỗi chặng đường, điều quan trọng là bạn có đủ khát khao học hỏi cùng khả năng thích nghi để tiến xa hơn.
Dù theo đuổi ngành nghề nào sau này, việc thấu hiểu thị trường, khả năng lên kế hoạch và ứng dụng công nghệ sẽ luôn là lợi thế giúp bạn thích ứng với bất kỳ môi trường làm việc.
Để trang bị những kiến thức nền tảng có thể áp dụng linh hoạt trong kinh doanh, hãy tham khảo ngay khóa học Marketing Foundation. Khóa học sẽ giúp bạn phát triển tư duy marketing bài bản dưới sự dẫn dắt của anh chị giảng viên là Marketing Manager của các tập đoàn đa quốc gia.
Còn nếu bạn tiếp tục theo đuổi marketing và bước lên những nấc thang cao hơn, kỹ năng chuyên môn thôi là chưa đủ. Bạn sẽ cần khả năng xây dựng chiến lược tổng thể và quản trị nguồn lực để dẫn dắt tăng trưởng cho doanh nghiệp.
Tham khảo ngay khóa học Brand Development để trang bị tư duy xây dựng, định vị và phát triển thương hiệu theo 4 trụ cột: Định vị, Sản phẩm, Hệ thống kênh truyền thông – bán hàng và Tài chính.
