Tomorrow Marketers – Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra những thay đổi lớn trong hành vi tìm kiếm thông tin của khách hàng. Thay vì chỉ gõ một vài từ khóa trên Google, người dùng dần chuyển sang việc đặt câu hỏi trực tiếp và nhận câu trả lời tức thì từ ChatGPT, Google Gemini hay Google AI Overviews.
Sự dịch chuyển này mở ra cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho chiến lược SEO truyền thống, buộc doanh nghiệp phải thay đổi cách tiếp cận khách hàng để duy trì lợi thế cạnh tranh.
Trong bài viết này, hãy cùng lắng nghe góc nhìn của chị Phương Mai – Product Manager @Tomorrow Marketers. Với hơn 4 năm kinh nghiệm phát triển các khóa học tại Tomorrow Marketers cùng nhiều chương trình đào tạo cho doanh nghiệp lớn như VNPAY, AEON MALL, Viettel, Yamaha,… chị Mai sẽ mang đến những góc nhìn thực tiễn về cách xây dựng chiến lược SEO trong thời đại AI.
1. SỰ THAY ĐỔI VỀ HÀNH VI TÌM KIẾM TRONG THỜI ĐẠI AI
AI Chatbot trở thành công cụ tìm kiếm thay thế
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất là AI Chatbot đang dần trở thành công cụ tìm kiếm mới. Nghiên cứu của Ahrefs (6/2024 – 6/2025) trên 82.000 website cho thấy lượng truy vấn đến từ ChatGPT, Gemini và các chatbot AI khác tăng từ 2% lên 25%, và sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.
Điều này biến AI thành “cổng trung gian” để hiểu nhu cầu tìm kiếm (search intent), trước khi người dùng quyết định truy cập một website cụ thể. Nhiều nhu cầu tìm kiếm ẩn (hidden search intent) giờ nằm trong các cuộc hội thoại với AI thay vì được ghi nhận trên Google như trước.
Zero-click search: Tìm kiếm nhưng không nhấp chuột
Một thay đổi lớn khác là sự gia tăng của zero-click searches – tức là người dùng tìm kiếm nhưng không click vào bất kỳ website nào. Lý do là vì Google AI Overviews đã hiển thị ngay câu trả lời trực tiếp trên trang kết quả, khiến họ không cần truy cập thêm.
Theo nghiên cứu của Ahrefs trên 300.000 từ khóa, CTR của các kết quả top search giảm tới 34,5% khi có AI Overview. Wall Street Journal cũng ghi nhận nhiều trang tin tức lớn tại Mỹ như HuffPost, Business Insider mất khoảng 55% lượng truy cập từ Google do hiện tượng này.
Conversational search: Khi việc tìm kiếm trở thành cuộc hội thoại
Thay đổi lớn thứ ba là sự xuất hiện của hành vi tìm kiếm hội thoại (conversational search behaviour). Khi sử dụng ChatGPT, Gemini hay các AI Chatbot khác, người dùng không còn chỉ gõ những từ khóa rời rạc. Thay vào đó, họ đặt ra câu hỏi dài, đầy đủ ngữ cảnh, giống như đang trò chuyện với một người thật.
Điểm khác biệt so với các công cụ tìm kiếm nằm ở chỗ: người dùng không dừng lại ở một câu hỏi, mà sẽ hỏi tiếp để làm rõ nhu cầu. Ví dụ, sau khi hỏi “Khóa học tiếng Anh giao tiếp nào phù hợp cho nhân viên văn phòng?”, người dùng có thể hỏi thêm “Nếu tôi chỉ có thời gian buổi tối thì nên chọn lộ trình nào?”.
Hành vi này hiếm khi xuất hiện trên Google truyền thống, nơi phần lớn tìm kiếm vẫn là từ khóa ngắn và riêng lẻ. Nhưng với AI Chatbot, chuỗi câu hỏi có sự liên kết chặt chẽ, đào sâu dần và phản ánh chính xác nhu cầu thực sự của người dùng.
2. TÁC ĐỘNG CỦA AI ĐỐI VỚI CHIẾN LƯỢC SEO CỦA DOANH NGHIỆP
Hiện tại, ở thị trường Việt Nam, sự thay đổi trong hành vi tìm kiếm chưa thật sự rõ rệt vì chưa diễn ra trên diện rộng. Tuy vậy, xu hướng này chắc chắn sẽ bộc lộ rõ hơn, đặc biệt ở những ngành hàng high-involvement, nơi khách hàng thường tìm kiếm nhiều thông tin trước khi quyết định mua. Đây sẽ là yếu tố tạo ra ảnh hưởng trực tiếp đến cách doanh nghiệp làm marketing.
Trước đây, nhiều doanh nghiệp phụ thuộc lớn vào SEO truyền thống: tối ưu từ khóa, xây dựng backlink và đưa website lên top Google để thu hút traffic. Tuy nhiên, khi zero-click search bùng nổ và AI Chatbot dần trở thành điểm đến đầu tiên, lượng truy cập tự nhiên từ Google giảm rõ rệt. Điều này đồng nghĩa với việc:
- Website ít được ghé thăm hơn, dù vẫn giữ vị trí cao trong kết quả tìm kiếm.
- Lượng khách hàng tiềm năng giảm sút, kéo theo chi phí quảng cáo có thể tăng.
- Các chỉ số SEO quen thuộc (CTR, organic traffic, impressions) không còn phản ánh đầy đủ hiệu quả thực tế.
Chị Mai nhận định: “Nếu chỉ dựa vào công thức SEO truyền thống, doanh nghiệp rất dễ bị động trước sự thay đổi. Chúng ta phải nhìn rộng hơn: SEO không chỉ là lên top Google, mà còn là làm sao để nội dung được AI tin tưởng và chọn làm câu trả lời.”
Tham khảo khoá học Generative AI để hiểu bản chất vận hành của AI và các ứng dụng trong Marekting & Data Analysis
3. ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC SEO TRONG THỜI ĐẠI AI
Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ sự khác biệt giữa SEO truyền thống và AI SEO.
SEO truyền thống chủ yếu dựa vào việc tối ưu hóa từ khóa, xây dựng backlink và cải thiện thứ hạng của website trên các công cụ tìm kiếm. Cách tiếp cận này có sự khác biệt tùy vào ngành hàng mà doanh nghiệp hướng đến:
- Ngành high-involvement: Doanh nghiệp trong các ngành này, như tài chính, bất động sản hay y tế, thường đầu tư rất nhiều vào nội dung chi tiết, chuyên sâu, tối ưu từ khóa và đảm bảo các yếu tố như search intent (ý định tìm kiếm) để giải đáp thắc mắc của người dùng.
- Ngành low-involvement: Các ngành này có xu hướng tập trung vào việc tối ưu từ khóa, cải thiện trải nghiệm người dùng và xây dựng backlink để nâng cao thứ hạng trên kết quả tìm kiếm (SERP). Tuy nhiên, nội dung thường không được chú trọng nhiều và có thể thiếu tính sáng tạo, đôi khi mang tính lặp lại.
Ngoài ra, trong SEO truyền thống cũng tồn tại các trường phái SEO “mũ đen” (black hat SEO), với các thủ thuật không chính thống như spam hoặc mua backlink. Tuy nhiên, các chiến thuật này sẽ bị Google xử lý nếu bị phát hiện.
Khi nói về AI SEO hiện đại, ngoài các mục tiêu cơ bản như hiển thị nhiều từ khóa và nâng cao thứ hạng trên kết quả tìm kiếm, chúng ta còn phải tập trung vào một mục tiêu mới: Làm sao để Google AI lựa chọn nội dung của chúng ta và đưa vào kết quả tổng hợp trên AI Overview?
Để đạt được điều này, chị Mai gợi ý 3 cách tiếp cận mà doanh nghiệp có thể áp dụng để cải thiện hiệu quả AI SEO:
Chủ động cập nhật và tối ưu hóa website
Chúng ta có thể cập nhật kiến thức về AI Overview và tận dụng làn sóng này để tối ưu website. Khi lượng traffic đầu vào giảm, doanh nghiệp sẽ cần tập trung vào việc tăng tỷ lệ chuyển đổi trên website để duy trì kết quả kinh doanh.
Để thực hiện điều này, việc audit lại chất lượng website, kiểm tra nội dung và trải nghiệm người dùng là cực kỳ quan trọng. Điều này giúp cho Google thấy rằng website của chúng ta là nguồn chất lượng cao, luôn được duy trì và cải tiến thường xuyên.
Đọc thêm: Làm sao để tối ưu hóa và tăng Conversion Rate cho website?
Tối ưu hoá nội dung cho các loại truy vấn (queries)
Để tăng cơ hội xuất hiện trên AI Overview, doanh nghiệp cần hiểu rõ các loại kết quả mà AI sẽ trả về cho từng truy vấn. Bởi lẽ, mỗi loại truy vấn sẽ được AI Overview trình bày theo cách riêng.
Một mẹo chị Mai gợi ý là có thể sử dụng VPN để trải nghiệm kết quả từ AI Overview tại Mỹ. Điều này sẽ giúp bạn nhận diện sự khác biệt trong cách AI xử lý và sắp xếp các truy vấn, từ đó tối ưu nội dung của mình phù hợp với AI.
Đáp ứng đúng ý định tìm kiếm (search intent)
Ngoài ra, chúng ta cần hiểu rõ về ý định tìm kiếm (search intent) và hành vi tìm kiếm hội thoại (conversational search) của khách hàng. Điều này bao gồm việc dự đoán trước các câu hỏi mà khách hàng có thể đặt ra và những kỳ vọng mà họ mong muốn từ một truy vấn tìm kiếm.
Ví dụ, với một truy vấn như “du lịch Paris” trước đây, kết quả trả về các thông tin chung chung về các địa điểm tham quan và chi phí. Tuy nhiên, với một truy vấn “du lịch Paris” trên AI, người dùng kỳ vọng hẳn một kế hoạch du lịch hoàn chỉnh với thông tin về địa điểm tham quan, nhà hàng, khách sạn, ưu nhược điểm của từng lựa chọn và thời điểm tốt nhất để đến Paris.
Do đó, các nội dung trên website cần được đầu tư và có mức độ cá nhân hóa cao để đáp ứng được yêu cầu của khách hàng.
Đọc thêm: Làm thế nào để chọn từ khóa chính hiệu quả cho nội dung của bạn?
4. ĐO LƯỜNG HIỆU QUẢ SEO TRONG THỜI ĐẠI CỦA AI
Về cơ bản, các chỉ số đo lường SEO vẫn giữ nguyên như trước, nhưng chúng ta cần tập trung nhiều hơn vào lượng traffic đến từ các công cụ AI Chatbot. Chúng ta cần theo dõi xu hướng tăng trưởng của traffic từ AI, cũng như những truy vấn, bài viết và nội dung nào đang thu hút người dùng. Điều này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về search intent của khách hàng và cách họ tìm kiếm thông qua các công cụ AI.
Chị Mai cũng nhấn mạnh rằng, để đảm bảo số liệu có ý nghĩa, quá trình đo lường cần được thực hiện trong thời gian dài, ít nhất 6 tháng. Dù có sự giảm sút về CTR và traffic tự nhiên, chúng ta vẫn cần chú trọng nhiều hơn vào các chỉ số như time on site, engagement, và số trang xem mỗi phiên truy cập. Những chỉ số này giúp nâng cao chất lượng traffic và cải thiện tỷ lệ chuyển đổi trên website.
Đọc thêm: Các chỉ số quan trọng cần theo dõi để tối ưu SEO cho một website
Tạm kết
Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cách thức người dùng tìm kiếm thông tin và tương tác với các nền tảng trực tuyến. Để duy trì vị thế cạnh tranh trên các công cụ tìm kiếm, doanh nghiệp cần phải hiểu rõ về các xu hướng mới trong SEO, AI và tối ưu hóa nội dung sao cho phù hợp với hành vi tìm kiếm hiện đại.
Để bắt kịp xu hướng mới và phát triển chiến lược SEO hiệu quả trong thời đại AI, bạn cần một nền tảng kiến thức vững chắc. Tham gia ngay khóa học Digital Foundation để có cái nhìn toàn diện về các nền tảng số và học cách xây dựng một chiến lược digital bài bản.
Nếu bạn muốn biết cách xây dựng chiến lược nội dung chuyên sâu giúp tối ưu tăng trưởng và gia tăng chuyển đổi thì hãy tham khảo khóa Content Marketing của Tomorrow Marketers.
Nếu bạn muốn trang bị toàn diện bộ kiến thức và kỹ năng làm digital marketing từ lập kế hoạch, đo lường hiệu quả thông qua dữ liệu đến tận dụng AI để tối ưu hóa quy trình làm việc thì hãy tham khảo Digital Marketing Manager Program – Chương trình đào tạo do iEIT FTU và TM | Executive Education tổ chức. Khi tham gia chương trình bạn không những có cơ hội được nhận chứng chỉ kép để chứng minh năng lực chuyên môn với đồng nghiệp và nhà tuyển dụng mà còn cơ hội kết nối với những CEO/CMO/Team leaders để mở rộng cơ hội phát triển trong ngành.
Bài viết thuộc bản quyền của Tomorrow Marketers, vui lòng không sao chép dưới mọi hình thức.
