Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, nhu cầu học tập linh hoạt và xu hướng cá nhân hóa trải nghiệm học đang thúc đẩy thị trường giáo dục online tăng trưởng mạnh mẽ. Tại Việt Nam, quy mô thị trường eLearning dự kiến sẽ đạt gần 400 triệu USD vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm trên 12% (Statista). Điều này mở ra cơ hội lớn không chỉ cho các tổ chức giáo dục, mà còn cho các cá nhân có chuyên môn sâu muốn xây dựng khóa học online và phát triển sự nghiệp giảng dạy độc lập.
Tuy nhiên, giữa một thị trường ngày càng đông đúc, việc sở hữu kiến thức chuyên môn là chưa đủ. Để một khóa học online thực sự thành công, người dạy cần nhìn nhận nó như một sản phẩm được phát triển dựa trên nghiên cứu thị trường và chiến lược marketing bài bản.
Vậy đâu là lộ trình tối ưu để xây dựng và làm marketing cho một khóa học online do cá nhân tổ chức? Cùng Tomorrow Marketers tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1. Bối cảnh thị trường
Học online – Xu hướng giáo dục mới
Theo Statista, thị trường giáo dục online tại Việt Nam dự kiến sẽ đạt 397.59 triệu USD vào năm 2025. Doanh thu dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ hàng năm (CAGR 2025 – 2029) là 12,08%, dẫn đến quy mô thị trường ước tính đạt 627,36 triệu USD vào năm 2029. Số lượng người dùng trong thị trường Giáo dục trực tuyến dự kiến sẽ đạt 11,8 triệu người vào năm 2029.
Có 3 lý do chính thúc đẩy sự phát triển của thị trường giáo dục online:
- Sự phát triển vượt bậc của công nghệ: Công nghệ đã xóa nhòa ranh giới vật lý của việc học tập. Chỉ với một chiếc laptop hoặc điện thoại thông minh, người học có thể truy cập hàng nghìn khóa học chất lượng cao từ bất kỳ đâu trên thế giới. Các nền tảng học tập hiện đại hỗ trợ tính năng tương tác trực tuyến, bài kiểm tra tự động, chứng chỉ online và cá nhân hóa lộ trình học – tất cả đều góp phần tạo nên một trải nghiệm học tập linh hoạt và hiệu quả.
- Nhu cầu cấp thiết về nâng cao kỹ năng: Thị trường lao động ngày càng cạnh tranh đòi hỏi người lao động phải liên tục cập nhật và nâng cao kỹ năng. Các khóa dạy học online ngắn hạn, các chứng chỉ chuyên môn và các chương trình đào tạo nâng cao sẽ trở thành những công cụ hữu hiệu giúp người học duy trì sự cạnh tranh trong thị trường lao động toàn cầu.
- Đại dịch COVID-19: Đại dịch đã thúc đẩy một làn sóng chuyển đổi từ học tập trực tiếp sang trực tuyến. Người học ngày càng nhận thức rõ hơn về lợi ích của việc học trực tuyến như tính linh hoạt, tiết kiệm chi phí và khả năng tiếp cận các khóa học chất lượng từ các chuyên gia và tổ chức hàng đầu.
Lợi thế của khóa học online do cá nhân tổ chức
Bên cạnh các tổ chức giáo dục lớn thì ngày càng có nhiều cá nhân là chuyên gia trong lĩnh vực riêng tự xây dựng và triển khai khóa học online. Điều này đã tạo nên một mô hình giáo dục mới, với nhiều lợi thế nổi bật như:
- Nội dung thực tiễn, cập nhật và chuyên sâu vào một ngách: Cá nhân thường chọn dạy những chủ đề họ có kinh nghiệm sâu và đang thực hành hàng ngày. Điều này giúp nội dung khóa học luôn mang tính thực tiễn cao, cập nhật với thị trường, thậm chí phản ánh những ngóc ngách mà các tổ chức khác chưa kịp khai thác
- Xây dựng niềm tin qua thương hiệu cá nhân: Học viên ngày càng quan tâm đến người dạy chứ không chỉ là nội dung dạy. Một người có thương hiệu cá nhân tốt, thường xuyên chia sẻ giá trị, được công nhận bởi cộng đồng chuyên môn sẽ dễ tạo niềm tin hơn so với tổ chức
- Tính cá nhân hóa và gần gũi: Khóa học do cá nhân giảng dạy thường có phong cách truyền đạt gần gũi, linh hoạt và dễ đồng cảm hơn. Người học không chỉ tiếp cận nội dung khô cứng mà còn cảm nhận được trải nghiệm thực tế, những bài học cá nhân và góc nhìn riêng biệt của giảng viên – điều mà các khóa học tổ chức thường khó tạo ra do tính chất chuẩn hóa nội dung
- Chi phí cạnh tranh và hiệu quả đầu tư cao: Do không phải chi trả cho bộ máy vận hành cồng kềnh như các tổ chức, khóa học cá nhân thường có chi phí hợp lý hơn trong khi vẫn đảm bảo chất lượng đầu ra. Tỷ lệ hoàn vốn (ROI) cho người học nhờ đó cũng cao hơn nếu khóa học giải quyết đúng vấn đề và nhu cầu
2. Các ngách để phát triển khóa học online cá nhân
Dựa trên nhu cầu học, có thể phân loại khóa học online thành 5 ngách dưới đây:
| Ngách | Kỹ năng cứng | Kinh doanh & Tài chính cá nhân | Kỹ năng mềm và phát triển bản thân | Sở thích & kỹ năng sống | Giáo dục học thuật & luyện thi |
| Đặc điểm | Marketing, Thiết kế, Data Analytics, Lập trình và công nghệ thông tin, Sáng tạo nội dung | Xây dựng thương hiệu cá nhân, Tài chính cá nhân & Đầu tư,… | Giao tiếp, thuyết trình, phản biện, Quản lý thời gian,… | Nấu ăn – Làm bánh, Yoga – Fitness – Thiền,… | Luyện thi (IELTS, GMAT,…), tiếng Anh giao tiếp, K12 |
| Đối tượng | – Sinh viên sắp ra trường – Người trái ngành đang muốn chuyển qua lĩnh vực khác hoặc đang đi làm muốn nâng cấp kỹ năng để xin việc tốt hơn | – Người đã đi làm trên 3 năm (có thu thập ổn định, muốn gia tăng tài sản tích lũy) – Freelancer hoặc những người đang tìm cách tạo ra nguồn thu nhập thụ động | – Sinh viên mới ra trường đang thiếu định hướng sự nghiệp – Người đi làm 1–3 năm đầu, gặp khó khăn trong giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian – Người đang mất động lực, cần tìm lại mục tiêu cá nhân. | – Dân văn phòng, đặc biệt là nữ giới từ 25-40 tuổi đang tìm kiếm lối sống cân bằng, lành mạnh về cả thể chất và tinh thần | – Học sinh cấp 2, cấp 3 (cùng phụ huynh) – Sinh viên luyện thi chứng chỉ đi du học/tốt nghiệp |
| Key player | Tùng Akwaaba (Khóa học Writing on the net), Phương Thảo Analytics (Đào tạo mảng phân tích dữ liệu kinh doanh) | Long B Le (Khóa học Mua nhà 101), Nguyễn Ngọc Long (Khóa học Truyền thông hoạch định thương hiệu cá nhân và xây kênh), Linh Phan (Các sản phẩm tư vấn xây dựng sự nghiệp solopreneur) | Thầy Quéo – Nguyễn Hữu Trí (Khóa học Awake Your Power) | Hana Giang Anh (Chương trình online coaching về dinh dưỡng và tập luyện) | Cô Mai Phương (Khóa học ôn thi tiếng Anh từ cấp 2, cấp 3 đến TOEIC trên website ngoaingu24h.vn) |
3. Đặc điểm khách hàng
Khác với các chương trình đào tạo quy mô lớn từ tổ chức, các khóa học online do cá nhân tổ chức thường thu hút một tệp khách hàng đặc thù – họ không chỉ tìm kiếm kiến thức, mà còn tìm kiếm một người thầy, một hình mẫu, và một con đường đã được chứng minh là hiệu quả. Việc nắm bắt đúng nhu cầu này sẽ giúp người xây khóa học thiết kế nội dung, phương pháp giảng dạy và trải nghiệm học tập phù hợp giúp tăng khả năng chuyển đổi và giữ chân học viên.
Dưới đây là 3 lý do chính khiến khách hàng lựa chọn khóa học được thiết kế bởi một cá nhân thay vì tổ chức:
- Ngưỡng mộ và mong muốn bản thân có thể đạt được những thành tựu như giảng viên: Phần lớn học viên đến với khóa học vì họ ngưỡng mộ hành trình và thành tựu cá nhân của giảng viên. Với họ, người dạy không chỉ là người truyền đạt kiến thức, mà còn là hình mẫu nghề nghiệp hoặc cá nhân truyền cảm hứng. Ví dụ: Một bạn sinh viên đang dự định apply Management Trainee vào các tập đoàn đa quốc gia sẽ có xu hướng theo học các trainers đã từng làm Management Trainee của các tập đoàn đó.
- Muốn học nhanh, áp dụng ngay: Khách hàng lựa chọn khóa học do cá nhân tổ chức thường có một điểm chung: thiếu thời gian nhưng cần kết quả rõ ràng. Họ không muốn học lý thuyết hàn lâm mà quan tâm đến kinh nghiệm thực tế, case study cụ thể, tips & trick đã được chứng minh hiệu quả. Họ đánh giá cao những khóa học “đi thẳng vào vấn đề”, chỉ tập trung vào điều họ đang cần giải quyết. Điều này khiến các khóa học cá nhân có ưu thế lớn nếu nội dung được tinh gọn, dễ tiếp thu và bám sát thực tế công việc.
- Xây dựng và tạo kết nối với giảng viên: Các khóa học online do cá nhân tổ chức thường tạo điều kiện cho phép học viên kết nối và thảo luận trực tiếp với chính giảng viên thay vì thông qua đội ngũ chăm sóc khách hàng hay trợ giảng của các tổ chức. Nhiều người học coi đây là cơ hội mở rộng network, được mentor, hoặc tìm kiếm mối quan hệ nghề nghiệp trong tương lai.
Dựa trên bối cảnh thị trường và đặc điểm khách hàng ở trên, các chuyên gia nên xây dựng và phát triển khóa học online như thế nào? Cùng Tomorrow Marketers tìm hiểu trong phần dưới của bài viết nhé!
4. Bắt đầu xây dựng khóa học online như thế nào?
Bước 1: Nghiên cứu khách hàng
Bạn không thể tạo ra một khóa học chất lượng nếu không biết rõ ai sẽ học, họ đang gặp vấn đề gì, đâu là động lực khiến họ đăng ký học và họ thực sự mong đợi điều gì sau khóa học. Vì vậy, trước khi bắt tay vào xây dựng nội dung, bước đầu tiên bạn cần làm là nghiên cứu khách hàng. Có hai phương pháp nghiên cứu khách hàng là:
- Phương pháp nghiên cứu thứ cấp (Secondary Research)
Nghiên cứu thứ cấp dựa trên thông tin từ các nghiên cứu có sẵn, được thực hiện bởi các cơ quan chính phủ, các phòng thương mại, hiệp hội thương mại và các tổ chức khác, chẳng hạn như thông tin từ Cục điều tra dân số Hoa Kỳ, báo cáo từ NielsenIQ. Ưu điểm của loại hình nghiên cứu này là đơn giản, dễ thực hiện ngay tại bàn làm việc, không cần ra thị trường, chi phí thấp. Tuy nhiên, thông tin từ nghiên cứu thứ cấp có thể lỗi thời hoặc không cụ thể cho mục tiêu nghiên cứu của bạn:
Một vài cách làm cụ thể của phương pháp nghiên cứu thứ cấp bao gồm:
- Tham gia các hội nhóm, diễn đàn cộng đồng: Đây là một nguồn tốt để xem ý kiến, quan điểm, những trăn trở và băn khoăn thực tế của người học thông qua những bài post và comment thảo luận của họ
- Nghiên cứu từ khóa: Người dùng hiện nay thường tìm kiếm thông tin trên internet. Vậy nên việc sử dụng các công cụ nghiên cứu từ khóa như SEMrush, Ahref, Google Trends,… có thể giúp bạn tìm ra những xu hướng, chủ đề mà người học đang quan tâm và tìm kiếm.
- Sử dụng nguồn báo cáo uy tín: Bạn có thể tham khảo danh sách website cung cấp báo cáo thị trường chuẩn xác tại đây
- Phương pháp nghiên cứu sơ cấp (Primary Research)
Nghiên cứu sơ cấp là phương pháp thu thập dữ liệu trực tiếp từ các khách hàng tiềm năng nhằm khai thác những thông tin chi tiết về nhu cầu, hành vi và kỳ vọng của họ. Một vài cách nghiên cứu sơ cấp bao gồm:
- Phỏng vấn sâu: Hãy cố gắng trò chuyện với tối thiểu 10 người trong nhóm khách hàng mục tiêu để khai thác những insight về khó khăn, vấn đề họ quan tâm, kỳ vọng và mức giá sẵn sàng chi trả. Lưu ý, hãy kiểm soát thời gian cuộc trò chuyện trong khoảng từ khoảng 1h15’ – 1h30’ bởi sau thời gian đó, mọi người sẽ dễ xao nhãng và có xu hướng “trả lời cho xong”.
- Tạo bảng hỏi khảo sát: Khi tạo bảng hỏi khảo sát, hãy tập trung xây dựng bộ câu hỏi dựa trên ba khía cạnh chính (1) Vấn đề học viên đang gặp phải mà khóa học của bạn có thể giải quyết, (2) Động lực nào khiến họ sẵn sàng chi tiền học, (3) Kết quả mong muốn sau khi hoàn thành khóa học. Bạn có thể sử dụng các tool như Google Form, Google Survey, YouGov để triển khai các khảo sát online.
Để khuyến khích học viên tham gia phỏng vấn sâu và điền khảo sát, bạn có thể tặng họ voucher hoặc quyền truy cập khóa học miễn phí sau khi hoàn thành.
Bước 2: Định vị thương hiệu cá nhân
Định vị thương hiệu cá nhân là tuyên bố ngắn gọn phản ánh bạn là ai và bạn đem đến giá trị gì cho người khác. Nó là điểm giao thoa giữa giá trị cốt lõi (điểm mạnh làm nên sự khác biệt) của bạn và nhu cầu thị trường. Bước đầu tiên để tìm ra định vị thương hiệu là xác định rõ giá trị, mục tiêu và sứ mệnh của bạn. Hãy bắt đầu bằng việc trả lời các câu hỏi sau:
- Giá trị cốt lõi của bạn là gì?
- Bạn muốn định nghĩa bản thân như thế nào?
- Điều gì khiến bạn trở nên khác biệt?
- Đâu là điều người khác ấn tượng và ghi nhớ đến bạn?
- Bạn mang đến giá trị gì cho người khác?
Một định vị thương hiệu tốt sẽ bao gồm các yếu tố sau:
- Nhấn mạnh sự khác biệt của bạn so với người khác: Đảm bảo tính độc nhất khác biệt (unique) và có khả năng bảo vệ (protectable)
- Đem lại giá trị: Khóa học của bạn là giải pháp cho các vấn đề của khách hàng. Định vị thương hiệu của bạn phải thể hiện rõ điều đó thông qua nội dung khóa học, phương pháp giảng dạy và cách bạn truyền cảm hứng đến mọi người
- Thể hiện đặc trưng của bạn: Định vị thương hiệu cần thể hiện cần thể hiện các giá trị cốt lõi của bạn (sứ mệnh, tầm nhìn,…) và phù hợp với hình ảnh thương hiệu mà bạn muốn xây dựng
Ví dụ: Thành công chuyển đổi từ một người viết tự do sang nhà khởi nghiệp cá nhân, Linh Phan định vị mình là một solopreneur, người chia sẻ những kiến thức thực chiến về kinh doanh, sáng tạo nội dung, xây dựng thương hiệu cũng như tạo ra doanh thu từ các sản phẩm tri thức và chuyên môn dành cho chuyên gia!
Bước 3: Chọn chủ đề khóa học
Sau khi đã nghiên cứu thị trường và tìm ra định vị thương hiệu, bước tiếp theo bạn cần làm là chọn chủ đề khóa học. Chủ đề đó sẽ là giao thoa của 3 yếu tố:
- Thứ bạn giỏi nhất
Hãy chọn chủ đề mà bạn có góc nhìn sâu sắc nhờ kinh nghiệm thực tế và nền tảng kiến thức chuyên môn vững vàng. Điều này không chỉ giúp bạn tự tin chia sẻ, truyền đạt nội dung mà còn tạo ra giá trị thật sự cho người học – những người đang tìm kiếm hướng dẫn rõ ràng, dễ hiểu từ người từng trải.
Lưu ý bạn không nhất thiết phải là chuyên gia đầu ngành mới có thể tạo ra một khóa học giá trị. Đôi khi những người vừa đủ hiểu sâu và vừa đủ gần với người học lại dễ dàng đồng hành và truyền đạt kiến thức hiệu quả hơn so với các chuyên gia “cao siêu” – vốn thường tạo ra khoảng cách về mặt tư duy và trải nghiệm.
- Thứ bạn đam mê
Việc lựa chọn một chủ đề bạn thật sự yêu thích sẽ giúp quá trình xây dựng nội dung và triển khai khóa học trở nên nhẹ nhàng. Khi bạn làm điều mình yêu thích, bạn sẽ kiên trì hơn, dễ vượt qua những khó khăn ở giai đoạn đầu (khi chưa có học viên, phản hồi, doanh thu,…)
- Thứ thị trường cần
Ngoài kiến thức chuyên môn và đam mê thì bạn còn cần chọn một chủ đề có mà thị trường có nhu cầu cao. Điều này nhằm đảm bảo khóa học của bạn có đủ đối tượng người học quan tâm và sẵn sàng chi tiền đăng ký học.
Bước 4: Xác định chuẩn đầu ra khóa học (learning outcomes)
Chuẩn đầu ra là kiến thức, kỹ năng mà người học sẽ đạt được sau khóa học. Việc xác định chuẩn đầu ra sẽ giúp người dạy định hình nội dung, phương pháp giảng dạy và cấu trúc chương trình nhằm đảm bảo toàn bộ khóa học hướng đến một mục tiêu rõ ràng thay vì dàn trải thông tin. Ngoài ra, đây còn là thước đo để học viên đánh giá mức độ hữu ích và phù hợp của khóa học so với mục tiêu cá nhân.
Một phương pháp phổ biến để xác định chuẩn đầu ra khóa học là ABCD:
- Audience (Đối tượng học): Ai sẽ tham gia khóa học?
- Behavior (Hành vi/Kiến thức đạt được): Họ sẽ biết làm gì hoặc hiểu điều gì sau khi học?
- Condition (Điều kiện): Trong điều kiện nào kết quả đó được thể hiện (ví dụ: sau khi hoàn thành toàn bộ nội dung)?
- Degree (Mức độ): Mức thành thạo, chuyên sâu mà người học sẽ đạt được là gì?
Dựa theo mô hình này, bạn có thể viết rõ: người học (A) sẽ đạt được kiến thức/kỹ năng gì (B), trong điều kiện là hoàn thành toàn bộ khóa học (C), và đạt đến trình độ/chứng nhận ra sao (D).
Lưu ý, hãy sắp xếp bốn yếu tố nội dung theo cách phản ánh đúng ưu tiên của nhóm người học mục tiêu. Nếu khóa học của bạn hướng tới việc cấp chứng chỉ chuyên môn thì bằng cấp hoặc chứng nhận nên được đặt lên hàng đầu để tạo sự tin tưởng và thu hút. Ngược lại, nếu bạn đang phục vụ những người học theo sở thích cá nhân thì việc nhấn mạnh vào những hành vi hoặc kỹ năng cụ thể mà họ sẽ nắm vững sau khóa học sẽ có sức thuyết phục hơn.
Khi xây dựng các mục tiêu học tập, bạn cũng cần cân nhắc đến mức độ chi tiết phù hợp với kỳ vọng và thói quen tiếp nhận thông tin của người học. Một mục tiêu ngắn gọn chỉ trong một dòng có thể đủ với những đối tượng muốn nắm thông tin nhanh chóng, nhưng cũng có những nhóm người học yêu cầu bản mô tả đầy đủ, rõ ràng và có hệ thống hơn để hiểu rõ giá trị họ sẽ nhận được.
Ví dụ: Sau khóa học Writing on the net, người làm blog sẽ được trang bị công cụ và hệ thống để duy trì hành trình viết blog bền vững, vượt qua nỗi sợ xuất bản và tự tin chia sẻ ý tưởng trên Internet.
Bước 5: Chọn phương thức truyền tải và loại khóa học phù hợp
Trước khi lựa chọn định dạng khóa học, bạn cần cân nhắc kỹ phương thức truyền tải: lớp học trực tuyến theo thời gian thực, khóa học không đồng bộ (asynchronous) – nơi giảng viên và học viên tương tác với nội dung vào những thời điểm khác nhau hay kết hợp cả hai. Đối với các khóa học cho phép truy cập tài liệu qua một nền tảng elearning và hoàn thành bài tập theo lịch trình cá nhân mà không cần tương tác trực tiếp, học viên có thể linh hoạt triển khai theo tốc độ riêng. Còn với các khóa học trực tuyến theo nhóm thì ngược lại, học viên sẽ học theo một lịch trình cố định có sẵn từ đầu.
Có ba loại khóa học chính là:
(1) Mini course (Khóa học ngắn hạn)
Khóa học ngắn thường chỉ kéo dài 2-5 giờ và có thể được triển khai dưới nhiều hình thức khác nhau, như chuỗi email, playlist video ngắn, hoặc tài liệu hướng dẫn nhanh. Loại khóa học này thường miễn phí hoặc có giá thấp (dưới 1.000.000 VNĐ), chủ yếu đóng vai trò như công cụ marketing hay nam châm để thu hút học viên đến các khóa học chuyên sâu và có giá trị cao hơn. Mini-course là lựa chọn lý tưởng giúp bạn thử nghiệm thị trường, làm quen với việc thiết kế khóa học trước khi đầu tư lớn hơn.
(2) Multiday course (Khóa học dài ngày)
Đây là dạng khóa học có độ sâu và độ dài trung bình, thường được thiết kế để học viên hoàn thành trong nhiều ngày. Điểm đặc trưng của multiday course là cấu trúc học phần rõ ràng, nội dung thường được chia thành nhiều mô-đun hoặc cấp độ, đi kèm với các video giảng dạy đã ghi hình sẵn nhằm tối ưu hóa trải nghiệm học tự chủ. Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả học tập, người dạy thường bổ sung thêm các tài liệu hỗ trợ như worksheet, checklist, bài tập ứng dụng, và thậm chí là các buổi gặp mặt trực tiếp/trực tuyến giúp học viên kết nối, đặt câu hỏi và xử lý các vấn đề trong quá trình học.
Giá của multiday course thường nằm trong khoảng 5.000.000 – 20.000.000 VNĐ, tùy theo mức độ chuyên sâu, thời lượng và giá trị đi kèm. Multiday course là lựa chọn hợp lý nếu bạn đã thử nghiệm thành công với mini-course và muốn mở rộng nội dung.
(3) Intensive Program (Khóa học chuyên sâu)
Master class có thời lượng từ vài tuần đến vài tháng, nhằm cung cấp cho người học một hệ thống kiến thức toàn diện để đạt được thành công trong lĩnh vực cụ thể. Master class bao gồm hàng chục mô-đun nội dung, nhiều giờ video giảng dạy, tài liệu học thuật chi tiết và thường tích hợp cộng đồng học tập riêng – nơi học viên được trao đổi và kèm cặp trực tiếp bởi giảng viên.
Đây là phân khúc khóa học cao cấp thường nhắm đến chuyên gia hoặc người đi làm chuyên nghiệp có nhu cầu học để phục vụ mục tiêu nghề nghiệp rõ ràng (như nâng bậc, chuyển nghề, khởi nghiệp hoặc mở rộng chuyên môn). Vì vậy, nếu bạn là người mới bắt đầu xây dựng khóa học, không nên khởi đầu bằng master class. Mức giá của master class dao động từ 20.000.000 – 300.000.000 VNĐ.
Ví dụ: Khóa học RootSharing của chuyên gia Nguyễn Ngọc Long kéo dài 12 tháng bao gồm 8 mô đun, chương trình coaching tư vấn 1-1, các buổi workshop offline kết nối với chuyên gia, nhà báo, influencers
Bước 6: Xây dựng nội dung khóa học
Cấu trúc của một khóa học không nên chỉ dựa trên cảm tính hay nội dung sẵn có, mà cần được thiết kế theo mục tiêu học tập và đặc điểm của định dạng khóa học (mini-course, multi-day course hay intensive program).
Ví dụ: Một khóa học ngắn hạn về Content Marketing có thể gồm 5 học phần sau
- Học phần 1: Xây dựng chiến lược nội dung
- Học phần 2: Viết nội dung chuyển đổi (conversion content)
- Học phần 3: Tối ưu hóa cho công cụ tìm kiếm (SEO)
- Học phần 4: Quản lý lịch đăng
- Học phần 5: Phân phối nội dung (content distribution)
Để đi sâu vào từng học phần, bạn có thể chia mỗi học phần thành các bài học riêng biệt. Giả sử với học phần “Xây dựng chiến lược nội dung”, bạn có thể chia ra thành các bài học như sau:
- Bài học 1: Tư duy content marketing
- Bài học 2: Nghiên cứu sản phẩm
- Bài học 3: Nghiên cứu khách hàng
- Bài học 4: Nghiên cứu đối thủ
- Bài học 5: Xây dựng content mapping
Tùy vào loại khóa học bạn chọn mà định dạng nội dung có thể rất đa dạng. Với các khóa học ngắn hạn miễn phí hoặc có mức giá thấp, bạn có thể chọn định dạng email đơn giản, chủ yếu dùng văn bản và hình ảnh minh họa.
Tuy nhiên, với các khóa học chuyên sâu có mức giá cao, bạn nên kết hợp sử dụng nhiều định dạng khác nhau để duy trì sức hút của bài giảng. Một số định dạng nội dung phổ biến có thể kể đến như:
- Video ngắn (< 10 phút): Truyền tải kiến thức trực quan và tiết kiệm thời gian
- Screencast: Phù hợp với những nội dung cần thao tác/thực hành với công cụ nhiều
- Bài viết: Dùng để giải thích sâu hơn về các khái niệm, cung cấp thông tin chi tiết từng bước và đính kèm các đường link tham khảo từ nhiều nguồn khác nhau
- Tài liệu tải về: Bao gồm các cheat sheet, template,… giúp học viên hệ thống hóa và áp dụng kiến thức vào thực tế dễ dàng hơn
- Workbooks: Hữu ích trong việc giúp học viên ghi nhớ và áp dụng kiến thức một cách chủ động
Bước 7: Xác định giá bán khóa học
Mức giá bạn chọn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mọi khía cạnh của hoạt động kinh doanh: từ đối tượng học viên bạn thu hút, chiến lược marketing bạn triển khai, đến kỳ vọng về trải nghiệm học tập và mức độ hỗ trợ bạn cần đảm bảo.
Nếu định giá quá thấp, bạn không chỉ làm giảm giá trị nhận thức của khóa học trong mắt người học, mà còn vô tình tự giới hạn khả năng đầu tư vào nội dung, nền tảng và trải nghiệm học tập. Ngược lại, nếu định giá quá cao, khách hàng có thể không ra quyết định mua hàng. Để chọn được mức giá hợp lý, bạn sẽ cần cân nhắc những yếu tố dưới đây:
- Chủ đề khóa học & đối thủ
Việc căn cứ vào chủ đề khóa học sẽ giúp bạn đưa ra mức giá phù hợp với mức sẵn sàng chi trả của khách hàng. Ví dụ: khách hàng sẽ chi tiền cho các khóa học về kỹ năng cứng và đầu tư kinh doanh nhiều hơn các khóa học về sở thích cá nhân như nấu ăn, vẽ tranh,…
Ngoài ra, hãy so sánh về chất lượng khóa học của mình so với các đối thủ cạnh tranh. Nếu mức giá đối thủ đưa ra cao hơn giá thì đâu là giá trị gia tăng của sản phẩm mà khách hàng chấp nhận. Còn nếu giá của họ thấp hơn thì có phải thực sự chất lượng khóa học của họ thấp hơn của bạn không? Việc khảo sát thông tin cạnh tranh này rất quan trọng trong lúc bạn xác định giá cho khóa học.
- Chi phí sản xuất và marketing
Việc đưa khóa học đến với học viên luôn đi kèm chi phí từ sản xuất (quay dựng, nền tảng LMS, công cụ hỗ trợ,…) đến chi phí marketing (quảng cáo, thiết kế,…). Vì vậy, hãy cân nhắc mức giá có thể giúp bạn hòa vốn sớm và có lãi sau một số lượng học viên nhất định.
- Uy tín giảng viên
Học viên sẵn sàng chi trả cao hơn cho những khóa học được tạo ra bởi người có uy tín trong ngành. Do đó, nếu bạn đã từng xây dựng cộng đồng, có mức độ ảnh hưởng tích cực đến một nhóm đối tượng mục tiêu, sở hữu nhiều chứng chỉ và giải thưởng chuyên môn uy tín hay thường xuyên chia sẻ tại các sự kiện chuyên ngành thì bạn hoàn toàn có thể định giá khóa học cao hơn so với đối thủ mà không gặp nhiều rào cản về tỷ lệ chuyển đổi. Ngược lại, nếu bạn chưa có nhiều uy tín, hãy bắt đầu bằng việc chia sẻ kiến thức miễn phí qua blog, video hoặc podcast.
Cuối cùng, sau khi đã có các mức giá dự tính, bạn có thể thử nghiệm phương pháp A/B test để tìm ra mức giá phù hợp. A/B Testing là phương pháp so sánh hai hoặc nhiều mức giá khác nhau để xem mức giá nào mang lại kết quả tốt nhất về doanh thu hoặc tỷ lệ chuyển đổi. Các nhóm khách hàng sẽ được phân chia ngẫu nhiên và mỗi nhóm sẽ thấy một mức giá khác nhau, để xem mức giá nào có khả năng chuyển đổi cao hơn.
Đọc thêm: 5 chiến lược định giá hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ
5. Lựa chọn online learning platforms để bán khóa học
Sau khi đã xây dựng nội dung khóa học, bước tiếp theo bạn cần làm là chọn nền tảng lưu trữ và phân phối khóa học. Nền tảng bạn lựa chọn không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm học tập của người học, mà còn tác động trực tiếp đến hiệu quả vận hành, khả năng mở rộng và kết quả kinh doanh về dài hạn.
Có rất nhiều nền tảng hỗ trợ triển khai khóa học online với các tính năng và mức giá khác nhau. Tuy nhiên, nếu phân loại theo cấu trúc và mục tiêu sử dụng thì 4 nhóm chính:
Nền tảng tích hợp nhiều tính năng (All-in-one Platforms)
Đây là những nền tảng tích hợp gần như toàn bộ công cụ cần thiết để vận hành một mô hình kinh doanh khóa học online – từ tạo và quản lý nội dung, xây dựng website, thanh toán, CRM, email marketing đến automation bán hàng. Nếu bạn không có đội ngũ chuyên về kỹ thuật mà vẫn muốn đảm bảo trải nghiệm học viên tốt, thì all-in-one platforms chính là lựa chọn phù hợp..
Ưu điểm của các nền tảng này là giúp người sử dụng đơn giản hóa quá trình quản lý khóa học, bao gồm phân phối nội dung, quản lý học viên, thanh toán, marketing automation. Linh Phan cũng đang sử dụng Thinkific để quản lý nội dung đào tạo (bài giảng, bài tập), danh sách học viên và thanh toán khóa học. Kajabi, Podia, Kartra, LearnWorlds, Teachable cũng là những nền tảng tích hợp phổ biến.
Mặc dù đi kèm với nhiều tính năng tiện lợi, các nền tảng tích hợp có mức phí duy trì khá cao đối với các cá nhân kinh doanh riêng. Hơn nữa, khả năng tùy chỉnh giao diện hay tính năng của nền tảng cũng bị hạn chế bởi nhà cung cấp. Ví dụ như thinkific không hỗ trợ hiển thị giá sales của khóa học như các landing pages.
Nền tảng quản lý nội dung học thuật chuyên biệt (Standalone academic LMS)
Với một mức chi phí thấp hơn và khả năng tùy chỉnh cao, các nền tảng quản lý nội dung học thuật chuyên biệt tập trung chủ yếu vào mục đích giáo dục đơn thuần, bao gồm một số chức năng tiêu biểu như sau:
- Quản lý nội dung khóa học theo mô-đun
- Theo dõi tiến độ học viên
- Giao bài tập, kiểm tra, chấm điểm
- Cấp chứng chỉ sau khi hoàn thành
Loại online learning platforms này phù hợp với những giảng viên cá nhân có nền tảng giáo dục chuyên sâu, hoặc các chuyên gia, diễn giả muốn lưu trữ khóa học riêng. Các nền tảng dạng này không hỗ trợ các phân tích dữ liệu cho bán hàng, marketing, và có thể gây choáng ngợp cho người dùng không rành về kỹ thuật.
Giao diện của trang web dạng này thường khá thô sơ. Ví dụ như trang web bán khóa học về quảng cáo, tư duy phản biện và nghệ thuật xử lý truyền thông của anh Phùng Thái Học. Website được xây dựng trên nền tảng Hoola. Các nền tảng quản lý nội dung học chuyên biệt nổi bật khác gồm có Moodle Cloud, Umbraco CMS, Chamilo, …
Chợ khóa học online (Online Course Marketplaces)
Khác với hai nhóm trên, chợ khóa học là nơi mà nhiều giảng viên đăng khóa học của mình lên để tiếp cận người học có sẵn trong hệ thống của nền tảng. Chợ khóa học phù hợp với những ai mới bắt đầu, cần test thị trường nhanh, hoặc dùng để xây dựng độ nhận diện ban đầu trước khi phát triển hệ sinh thái riêng.
Ưu điểm lớn nhất của mô hình này là tệp khách hàng tiềm năng đã có sẵn. Bạn không cần tốn nhiều chi phí marketing ban đầu, và khóa học có thể tiếp cận được nhiều người trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, mô hình này cũng đi kèm với một số hạn chế:
- Bạn không kiểm soát được giá bán (nhiều nền tảng thường có mức giá trần hoặc chính sách giảm giá tự động)
- Dữ liệu người học (email, hành vi học tập) không thuộc quyền sở hữu của bạn
- Mức chia sẻ doanh thu thường khá cao
Một số nền tảng tiêu biểu trong phân khúc này là Skillshare, Udemy, Edumall, Unica,…
Ví dụ: Udemy đang chạy chiến dịch flash sales cho khóa học “Mua nhà 101: Lên kế hoạch tài chính mua nhà cho người đi làm” của anh Long B Le
7. Chiến lược nội dung
Chiến lược nội dung cần dựa trên định vị thương hiệu mà bạn đã xây dựng trước đó. Đối với người kinh doanh khóa học online, chiến lược nội dung cần tập trung xây dựng uy tín theo công thức “70% Industry content, 15% Personal content và 15% Offer content. Cụ thể:
– 70% nội dung nên tập trung vào việc chia sẻ kiến thức chuyên sâu, phân tích xu hướng, hướng dẫn chuyên môn, case study, hoặc tặng tài liệu hữu ích trong lĩnh vực của bạn. Đây là yếu tố cốt lõi giúp thương hiệu khẳng định vị thế chuyên gia. Lưu ý:
- Nội dung cần xuất phát từ kinh nghiệm thực tế hoặc quan sát chuyên sâu, tránh những bài viết chung chung, thiếu giá trị.
- Định dạng có thể là bài viết, video hướng dẫn, infographic, hoặc báo cáo chuyên ngành.
– 15% nội dung đăng tải các câu chuyện cá nhân về sự nghiệp, hành trình phát triển, hoặc quan điểm chuyên môn nhằm khiến thương hiệu trở nên gần gũi hơn. Bạn có thể kể về những thử thách, bài học, bước ngoặt trong sự nghiệp, hoặc cách bạn xây dựng cộng đồng của mình.
– 15% nội dung bán hàng/giới thiệu sản phẩm một cách khéo léo. Đây có thể là lời mời tham gia khóa học, đăng ký dùng học thử hoặc chương trình ưu đãi.
8. Lựa chọn kênh phù hợp để triển khai content
TikTok
Với thuật toán đề xuất nội dung theo sở thích người dùng, TikTok đang là nơi lý tưởng cho phép các thương hiệu giáo dục và cá nhân kinh doanh khóa học online tiếp cận chính xác khách hàng mục tiêu một cách nhanh chóng và dễ dàng. Dưới đây là một số tips xây kênh TikTok giúp khóa học của bạn được nhiều người biết đến hơn:
Tối ưu thông tin tài khoản
Sử dụng tên tài khoản ngắn gọn, dễ nhớ, có liên quan trực tiếp đến lĩnh vực bạn đang giảng dạy để người dùng dễ dàng tìm kiếm. Ví dụ: Nếu bạn đang đào tạo một khóa học liên quan đến phân tích dữ liệu, bạn có thể thêm từ “analytics” vào tài khoản và phần bio để khi người dùng tìm kiếm, tài khoản của bạn sẽ hiện lên trong danh sách gợi ý. Ngoài ra, đừng quên chọn ảnh đại diện thu hút, làm nổi bật được màu sắc và cá tính của bạn.
Xuất bản nội dung hấp dẫn và giàu giá trị
Khi một người dùng ghé thăm hồ sơ của bạn, hành vi đầu tiên họ thường làm là đánh giá nhanh chất lượng nội dung bạn đã đăng tải. Nếu các video mang tính giáo dục, có chiều sâu và đúng nhu cầu tìm kiếm – khả năng cao bạn sẽ nhận được lượt follow ngay lập tức. Về lâu dài, việc xây dựng nội dung hấp dẫn không chỉ giúp giữ chân người xem mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng vị thế chuyên gia và tối ưu chuyển đổi từ người theo dõi thành học viên chính thức. Các định dạng nội dung hiệu quả trên TikTok là:
- Video hướng dẫn, chia sẻ quan điểm, kiến thức
- Q&A (Hỏi đáp chuyên sâu)
- Testimonial
Tận dụng hashtag để tăng lượt xem video
Việc gắn hashtag TikTok sẽ giúp video của bạn trở nên phổ biến và được quan tâm nhiều hơn. Một vài mẹo tạo hashtag hiệu quả cho khóa học online là:
- Tập trung vào một hashtag duy nhất cho từng chiến dịch thay vì tạo ra quá nhiều
- Tạo các hashtag có liên quan trực tiếp đến nội dung khóa học của bạn
- Hashtag nên dễ hiểu và truyền tải rõ ràng nội dung
- Ưu tiên những từ đơn giản, dễ viết, không gây nhầm lẫn
- Kết hợp sử dụng các hashtag phổ biến liên quan đến giáo dục online hoặc lĩnh vực bạn đang giảng dạy để tăng độ hiển thị
Đọc thêm: Tận dụng TikTok Analytics thế nào để xây dựng & phát triển kênh TikTok
Nổi trội với các loại hình quảng cáo đa dạng (nhận diện, tương tác, chuyển đổi, tin nhắn,…) và khả năng nhắm mục tiêu chi tiết dựa trên nhân khẩu học, sở thích, hành vi, lookalike,… Facebook là kênh quan trọng đóng vai trò chuyển đổi khách hàng tiềm năng thành khách hàng chính thức. Quảng cáo trên Facebook đặc biệt hiệu quả với các ngành đòi hỏi sự cân nhắc cao như giáo dục, B2B,…
Khi chạy quảng cáo Facebook cho khóa học online, bạn có thể sử dụng hai chiến dịch quảng cáo
- Chiến dịch quảng cáo chuyển đổi: Dẫn link về landing page để khách hàng cân nhắc và đăng ký. Định dạng quảng cáo có thể là ảnh thông tin khóa học (ghi những điểm USP nổi trội của khóa học) hoặc ảnh feedback khách hàng. Lưu ý khi chạy chiến dịch này là có tracking utm để đo lường hiệu quả của content và cải thiện
Ví dụ: Quảng cáo chuyển đổi cho khóa học Writing on the net của anh Akwaaba Tùng
- Chiến dịch quảng cáo click-to-message: Trước khi ra quyết định mua khóa học, khách hàng thường có nhiều câu hỏi liên quan đến lịch học, nội dung học, ưu đãi, kết quả đầu ra,… Vì vậy, việc chạy chiến dịch quảng cáo click-to-message sẽ giúp thương hiệu kết nối và giải đáp các thắc mắc của khách hàng ngay lập tức, từ đó tăng tỷ lệ chuyển đổi.
Đọc thêm: Hướng dẫn cách chạy quảng cáo Facebook chi tiết cho người mới bắt đầu
Substack
Substack là nền tảng xuất bản nội dung dưới dạng bản tin email (newsletter) – nơi người sáng tạo có thể chia sẻ kiến thức chuyên sâu một cách đều đặn, dễ tiếp cận và dễ giữ chân người đọc. Khi được khai thác đúng cách, Substack sẽ giúp người kinh doanh khóa học online:
- Xây dựng cộng đồng độc giả trung thành, từ đó chuyển đổi họ thành học viên tiềm năng
- Tăng độ tin cậy cá nhân qua những chia sẻ chuyên sâu, bài bản
- Tạo thu nhập tự động từ nội dung thông qua các bản tin trả phí
Một số tips khi xây dựng nội trên substack:
- Chia sẻ bản tin qua social media: Nếu bạn đang trong giai đoạn đầu xây dựng Substack, hãy tận dụng Social Media như Facebook, Linkedin, Threads,… để chia sẻ, giới thiệu bản tin của mình đến nhiều người hơn.
- Bổ sung các từ khóa phù hợp: Bạn có thể sử dụng Google Trend, Keyword.io để tìm kiếm các từ khóa phù hợp giúp công cụ tìm kiếm hiểu và dễ dàng đề xuất nội dung của bạn đến các truy vấn liên quan khi người dùng tìm kiếm. Lưu ý từ khóa phải được sử dụng tự nhiên, phân bổ đều đặn và bổ sung ý nghĩa cho nội dung bài viết.
- Tận dụng tất cả tính năng substack: Substack hỗ trợ rất nhiều định dạng cho người viết bao gồm video, âm thanh, hình ảnh, poll. Hãy sử dụng kết hợp các định dạng trên giúp bản tin của bạn trở nên hấp dẫn và giữ chân người đọc hiệu quả.
- Tặng quà khi đăng ký bản tin: Ngoài Social Media, bạn cũng có thể gửi quà tặng (ebook, template) cho những người đăng ký để tăng uy tín và thu hút thêm nhiều đối tượng mục tiêu.
- Tương tác với các kênh substack khác: Việc thường xuyên tương tác (like, comment) sẽ tăng khả năng hiện diện, giúp kênh của bạn được nhiều người biết đến hơn.
Ví dụ: Là người giảng dạy và cung cấp khóa học về chiến lược content cho các doanh nghiệp B2B, Pierre Herubel thường sử dụng kênh Substack để chia sẻ nội dung chuyên sâu sau đó phân phối một phần nội dung qua Linkedin để thu hút khách hàng mục tiêu.
TẠM KẾT
Xây dựng và phát triển một khóa học online không chỉ là viết nội dung, quay video hay chạy quảng cáo. Đó là quá trình thiết kế một sản phẩm giáo dục từ việc nghiên cứu khách hàng, chọn đúng chủ đề, phát triển nội dung và cuối cùng là mang sản phẩm đó đến đúng người, thông qua hệ thống kênh truyền thông phù hợp.
Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về cách làm marketing trên môi trường số cũng như làm sao để kết hợp các kênh Digital hiệu quả, tạo thành điểm chạm liền mạch, đưa khách hàng vào phễu từ nhận biết tới chuyển đổi thì hãy tham khảo khóa học Digital Foundation của Tomorrow Marketers.
Nếu bạn muốn trang bị toàn diện bộ kiến thức và kỹ năng làm digital marketing từ lập kế hoạch, đo lường hiệu quả thông qua dữ liệu đến tận dụng AI để tối ưu hóa quy trình làm việc thì hãy tham khảo Digital Marketing Manager Program – Chương trình đào tạo do iEIT FTU và TM | Executive Education tổ chức. Khi tham gia chương trình bạn không những có cơ hội được nhận chứng chỉ kép để chứng minh năng lực chuyên môn với đồng nghiệp và nhà tuyển dụng mà còn cơ hội kết nối với những CEO/CMO/Team leaders để mở rộng cơ hội phát triển trong ngành.
